Sfeer rondom afscheid
Een persoonlijke blog, geschreven door Lonneke.
Een tijdje geleden maakte ik kennis met een hecht gezin van een echtpaar met 2 volwassen dochters. Vader was ernstig ziek en ze vroegen mij langs te komen, want ze hadden wat vragen over het naderende afscheid.
Allervriendelijkst werd ik ontvangen. Er hing een sfeer in de kamer van verdriet, van verslagenheid, maar ook van berusting en samen lachen om de vele herinneringen. In deze gemoedelijke en liefdevolle setting werd er met elkaar nagedacht over hoe zijn uitvaart eruit zou kunnen zien.
Gisteren was ik er weer. Ik had wat zaken uitgezocht en kwam dat met ze doornemen. We hebben weinig meer gesproken. Vader was erg achteruit gegaan en sliep bijna de gehele dag. Zijn vrouw en dochters waren er de hele tijd en waakten om de beurt bij hem. Wat me ook hier weer zo aangreep was de sfeer van het met elkaar zijn rondom een naderend afscheid. Het is zo herkenbaar: je bent als gezin dan met elkaar in zo’n soort niemandsland. Een kleine bubbel waar je als gezin met elkaar een paar dagen in zweeft. Het voelt vaak als een lange stilte, in verbondenheid en vertrouwdheid met elkaar, in een soort cocon van warmte. En natuurlijk is er ook de spanning van wat komen gaat, over het hoe en wanneer. Want wat het leven en sterven brengt is immers niet te voorspellen of te plannen.
Die bubbel wordt na het overlijden vaak nog even doorgetrokken: met elkaar regelt het gezin de uitvaart. In vertrouwdheid met elkaar en de wereld erom heen lijkt nog steeds even stil te staan.
Deze momenten van voor en na een overlijden zijn, hoe gek het ook klinkt, vaak ‘mooie’ momenten, vormen goede herinneringen als je er later aan terugdenkt. Samen herinneringen delen, samen lachen om die gekke uitspraken van vader, samen met elkaar eten, samen foto’s uitzoeken. Iedereen met zijn eigen rol, in zijn eigen kracht. Een verdrietige, maar daarnaast dus ook een dierbare periode.
Wij proberen als uitvaartbegeleiders de mensen zo te ondersteunen dat ze dat ook zo kunnen ervaren. Dat ze regelmatig even de rust en tijd kunnen nemen om uit de ‘regelmodus’ te kunnen komen en te kunnen voelen dat het afscheid nemen niet zit in het perfect regelen van de uitvaart, maar in het hier en nu…in het delen van de ervaringen, in het laten verweven van die herinneringen in je ziel. Afscheid nemen is immers niet loslaten, maar op een andere manier vasthouden van een geliefde. Hem of haar verweven in jezelf.
Toen ik naar huis reed voelde ik me dankbaar. Dankbaar dat ik bij die bijzondere momenten aan de zijlijn een beetje mee mag lopen. Maar ik realiseer mij ook, met een glimlach, wat een raar beroep ik heb! Alles daarvan staat immers staat zo in het teken van de organisatie van de uitvaart. Terwijl het echte afscheid nemen voor mijn gevoel daar helemaal niet in zit. Dat zit in die momenten in die ‘bubbel’; dát zijn de momenten die dierbaar blijven hangen in je herinneringen.